Hiện tại, đang ngày càng có nhiều dApp Web3 được xây dựng trên Ethereum. Tuy nhiên, dự án trên Ethereum luôn có một điểm yếu cố hữu từ blockchain là phí gas cao và xử lí giao dịch chậm. Điều này buộc nhà phát triển phải chuyển hướng sử dụng các blockchain layer 1 khác (BinanceSmartChain, Solana, Polkadot, v.v.) nếu muốn tiếp cận hơn đến nhiều người dùng hơn. Từ đây, rõ ràng tương lai của Web3 sẽ hướng tới mở rộng kết hợp đa chuỗi.
Biconomy được sinh ra để phát triển giải quyết vấn đề gây nhức nhối trên, với mục tiêu đơn giản hóa trải nghiệm Web3 và giúp thúc đẩy việc áp dụng hàng loạt dApp.
Tổng quan Biconomy
Biconomy là một giao thức đa chuỗi, plug-and-play (cắm và chạy). Dự án được xây dựng để giải quyết vấn đề gas, các cầu nối và quản lý giao dịch.
Để thúc đẩy việc áp dụng hàng loạt, $BICO mang lại cho nhà phát triển DeFI, NFT, và Gaming những tính năng sau:
- Plug-and-play API (giao diện lập trình đơn giản, chỉ cần cắm để chạy ) và SDKs ( bộ công cụ phát triển phần mềm)
- Không tốn phí gas giao dịch
- Hỗ trợ trả phí nhiều token trên các nền tảng khác nhau
- Giao diện người dùng tối giản, dễ sử dụng
- Giao dịch đa chuỗi
Cách Biconomy hoạt động
Giải thích đơn giản, khi người dùng thực hiện một lệnh, thông tin sẽ được chuyển đến Biconomy blockchain để xác định executor sẵn sàng hoạt động, đồng thời chọn executor đó để tiến hành xử lí giao dịch.
Executor sau đó sẽ chuyển tiếp giao dịch này đến blockchain đích để thêm khối mới vào chuỗi.
Cùng lúc đó, sau khi giao dịch được xử lí xong, validator hệ thống sẽ tiến hành kiểm tra giao dịch, rồi tương tự đặt khối này vào Biconomy blockchain.
Với cách hoạt động này, Biconomy cho phép người dùng tạo ra một transation trên blockchain và có một bên thứ 3 sẽ trả giúp phí này, như một phần chi phí chuyển đổi người dùng.
Hiện tại và tương lai Biconomy
Hệ sinh thái Biconomy đang phát triển nhanh chóng. Đã có hơn 35 DApp sử dụng cơ chế đa chuỗi của BICO. Một số trong số các dự án này và được biết đến nhiều là CurveFinance.
Biconomy đạt được nhiều thành công lớn trong năm ngoái. Roadmap của dự án cũng chỉ ra rất nhiều kế hoạch cho năm 2022 này. Biconomy EIP 4337 cũng chính là một trong số đó.
Account Abstraction
Trước khi hiểu về Account Abstraction (hợp đồng thông minh hóa tài khoản), chúng ta cần có cái nhìn tổng quan về tài khoản trên Ethereum hiện đang hoạt động như thế nào?
Có hai loại tài khoản trên Ethereum:
- Contract Accounts (CA) - (smart contract) được điều khiển bởi mã code triển khai trên EVM (Ethereum Virtual Machine).
- Externally Owned Accounts (EOA) - tài khoản người dùng (địa chỉ blockchain) được điều khiển bởi một cặp Public Key và Private Key độc nhất.
Người dùng sẽ trực tiếp tiếp xúc với EOAs, khi một giao dịch được thực hiện bởi EVM thì EOAs sẽ là tài khoản được triển khai đầu tiên và người dùng cần trả một lượng phí giao dịch để lệnh được triển khai - dễ hình dung thì hầu hết ví trên Ethereum chính là Externally Owned Account và Metamask là một ví dụ. EOAs gồm 3 phần chính:
- Một bản cân đối tài chính thể hiện số lượng ETH trong tài khoản
- Một nounce đảm bảo một giao dịch là duy nhất
- Một địa chỉ độc nhất định danh tài khoản trên hệ thống
Quy trình thực hiện:
- Mọi tài khoản trên Ethereum đều được liên kết với một cặp khóa mã hóa – Khóa bí mật (Private Key) và Khóa công khai (Public Key), được gọi là Singer (người ký). Hãy mường tượng trước khi tiến hành một hành động giao dịch, bạn đều phải ký xác nhận trên ví crypto và chữ ký này tương ứng với chính khóa bí mật của ví bạn.
- Kế đến, khi nhận được thông tin giao dịch và chữ ký, EVM sẽ xác minh rằng chữ ký đó hợp lệ với tài khoản đích, thực hiện giao dịch và trừ phí giao dịch từ số dư tài khoản.
Vậy thì vấn đề ở đây là gì?
Thứ nhất, Private Key (Khóa cá nhân) gắn chặt với mỗi địa chỉ ví và nắm toàn quyền kiểm soát ví ấy. Điều này có thể dẫn đến các trường hợp:
- Muốn khôi phục lại một địa chỉ ví, Khóa bí mật (Private Key) là điều kiện bắt buộc và duy nhất. Nếu chẳng may người dùng không sao lưu chuỗi mã khóa này thì xem như mất hoàn toàn ví ấy. Không những thế, nếu một người biết được Khóa bí mật của bạn thì họ toàn quyền sở hữu ví bạn cũng như lượng tài sản được lưu trữ. Hàng trăm triệu đô la, nếu không phải là hàng tỷ, đã bị mất hoặc đánh cắp vì mất hoặc trộm Khóa cá nhân (Private Key).
Thứ hai, mỗi giao dịch cần thông qua nhiều bước ví dụ như:
- Swap trên DEX: 3 giao dịch (txns) - 2 Chấp nhận token + 1 Swap
- Cung cấp thanh khoản DEX: 3 giao dịch (txns) – 2 Chấp nhận token + 1 Thêm thanh khoản (Add liquidity)
- Stake: 2 giao dịch (txns) – 1 Chấp nhận token + 1 Stake
⇒ Khá rườm rà và nhàm chán. Không những thế, người dùng buộc phải trả phí gas giao dịch bằng native token của blockchain, chẳng hạn như ETH trên Etherem, BNB trên BSC,… ⇒ Không linh hoạt.
Giải pháp Account Abstraction
Trong ngành công nghệ máy tính, Abstract đề cập đến việc trích xuất các phần có liên quan từ một phần lớn, chia một thứ gì đó thành các phần nhỏ hơn.
Trong Ethereum, smartcontract hóa tài khoản đề cập đến việc tách xác thực giao dịch (transaction validation) và thực hiện giao dịch (transaction execution) từ một quy trình nguyên khối duy nhất sang các thành phần có thể được điều chỉnh theo yêu cầu và nhu cầu riêng của người dùng.
Account Abstraction cho phép phát triển các dApp được sử dụng bởi bất kỳ ai nhưng mà không bị mất quyền giám sát. Nó tạo điều kiện thuận lợi cho khả năng mở rộng tới hàng tỷ người dùng với các giao dịch nhanh và rẻ (hoặc giao dịch không tốn gas) trong khi cung cấp trải nghiệm người dùng vô song, tạo ra trải nghiệm người dùng.
- Social Recovery (Khôi phục xã hội)
Ở web2, nếu bạn quên mật khẩu tài khoản, bạn có thể thông qua tổ chức tập trung ví dụ như ngân hàng để khôi phục (gần gũi hơn thì như lúc quên mật khẩu Facebook, bạn vẫn có nhiều phương án để khôi phục chứ chưa mất hoàn toàn).
Còn đối với blockchain, thực hiện khôi phục xã hội cho ví cho phép đa số người giám hộ được ủy quyền hợp tác với nhau và quản lý Khóa riêng tư của ví người dùng. Người giám hộ có thể được thêm hoặc xóa quyền thông qua Khóa riêng tư trong giai đoạn đầu. Như vậy loại bỏ được sự phụ thuộc hoàn toàn và cứng nhất vào Private Key nhưng vẫn đảm bảo được mức độ bảo mật cao cũng như linh hoạt.
Các cơ chế cho việc này có thể khác nhau. Người dùng có thể chọn phương pháp khôi phục dựa trên các địa chỉ liên hệ đáng tin cậy, hardware wallet hoặc thậm chí là dịch vụ của bên thứ ba. Hoặc sự kết hợp của tất cả chúng.
Điều quan trọng là, Social Recovery không gây tổn hại đến quyền kiểm soát tài sản của bạn. Bạn vẫn kiểm soát tài sản của mình. Và để bảo vệ thêm, bạn có thể điều chỉnh thời gian trì hoãn để có cơ hội hủy khôi phục nếu muốn.
- Giao dịch chỉ thực hiện bởi 1 click
Như đã đề cập bên trên, khi sử dụng một dApp, người dùng buộc phải thông qua rất nhiều bước tốn thời gian, rắc rối và phí gas cao. Với Account Abstracrtion, bạn có thể nhóm nhiều giao dịch thành một và thực hiện chuỗi hoạt động trong một giao dịch duy nhất. Tính năng này được gọi là multicall.
Lợi ích của Account Abstraction rộng hơn nhiều so với việc chỉ gom ba giao dịch thành một. Account Abstraction có thể đơn giản hóa hoàn toàn các quy trình phức tạp hơn thành trải nghiệm một lần chạm cho người dùng.
- Khóa riêng tư cho từng phiên
Khóa phiên là một bước đột phá đối với trải nghiệm người dùng (UX), đặc biệt là các trò chơi blockchain. Chúng cho phép bạn phê duyệt trước các quy tắc tương tác với Dapp và bạn có thể sử dụng nó nhiều lần mà không cần phải ký vào mọi giao dịch.
Chẳng hạn như bạn cài đặt trước một tỷ lệ tài sản Dapp có thể tác động - tỷ lệ cao dành cho dự án bạn nghiên cứu uy tín và tỷ lệ thấp dành cho những thương vụ đầu tư mang tính chất xổ số. Và cứ mỗi khi đến dự án ở hai loại này, mang 1 bộ quy tắc phù hợp và sử dụng xuyên suốt thay vì phải liên tục lặp lại thao tác tùy chỉnh.
Nói cách khác, bạn có thể tận hưởng việc sử dụng Dapp khi biết tài sản của mình được bảo vệ vì bạn đã hạn chế những gì Dapp có thể và không thể làm với chúng. Điều này có nghĩa là tối đa hóa tính dễ sử dụng, đồng thời giảm thiểu rủi ro.
Một trường hợp cụ thể là mô hình Play - to - Earn. Tài sản trong trò chơi là một phần quan trọng của một thị trường. Đối với trò chơi P2E, công việc kinh doanh chính là tạo ra trải nghiệm chơi trò chơi.
Khóa riêng tư sẽ kiểm soát tài sản trong ví của bạn. Nếu như đang trong một trận đấu đầy gây cấn, sẽ rất phiền toái khi bạn phải xác nhận cho từng giao dịch một để sử dụng vật phẩm của mình. Chính vì thế, Account Abstraction cho phép các nhà xây dựng phát triển quy tắc trước về việc gửi và rút vật phẩm khi truy cập vào môi trường trò chơi on - chain.
- Nhiều yếu tố xác thực
Hai hoặc nhiều người dùng có thể được triển khai để phê duyệt một giao dịch duy nhất nhằm cải thiện tính bảo mật. Ngoài ra, tính năng tạm ngưng tài khoản khẩn cấp có thể được thực hiện nhằm khóa tài khoản hoặc vô hiệu hóa quyền truy cập từ một địa chỉ lạ.
Giới hạn giao dịch có thể được đặt để ngăn chặn những sai sót do con người, tương tự như các tài khoản ngân hàng hoặc ứng dụng thanh toán truyền thống, hạn chế việc bị đối tượng xấu khai thác cạn kiệt tài khoản của mình. Người dùng có thể chỉ định chuyển tiền đến các địa chỉ đã biết để ngăn chặn các cuộc tấn công lừa đảo.
- Plug-ins - thêm chức năng
Plug-ins giúp cho một tài khoản trở nên linh hoạt hơn khi nhà phát triển bên thứ ba có thể xây dựng thêm chức năng mới phù hợp với tổ chức khi tạo tài khoản của họ. Bên cạnh đó, người dùng cũng có thể thêm hoặc xóa những chức năng sau khi tài khoản được tạo. Ví dụ như plug-in trò chơi, khóa bí mật theo phiên,...
- Thanh toán phí gas linh hoạt và tiết kiệm
Thay vì phải sử dụng native token của từng blockchain đang tương tác như hiện tại tạo ra nhiều bước phức tạp, AA cho phép người dùng có thể trả bằng bất kỳ token nào bạn đang sở hữu tương ứng theo giá trị.
Ngoài ra, các dự án có thể thay mặt bạn để thanh toán phí gas. Điều này có ý nghĩa quan trọng nếu muốn blockchain được áp dụng rộng rãi bởi những thao tác cồng kềnh đã được tổ chức chuyên môn xử lý, người dùng cuối không cần hiểu quá sau mà vẫn có thể tham gia thị trường.
EIP 4337
ERC-4337 được giới thiệu bởi Vitalik Buterin cho phép “Smart Contract Hóa” ví bằng cách sao chép chức năng mempool giao dịch trong một hệ thống cấp cao. Đây là một đề xuất lớn có thể khiến ví của bạn trở thành một Smart Contract Wallet mà không có bất kỳ thay đổi nào đối với lớp đồng thuận, điều này sẽ cho người dùng có thể đa dạng giao dịch với các khả năng thay đổi thao tác giao dịch theo nhu cầu.
Wallet Contract xử lý việc xác thực giao dịch của người dùng dựa trên logic được tùy chỉnh. Nếu Wallet Contract xác thực thành công một giao dịch, thì Entry Point Contract sẽ thực hiện giao dịch, sau đó sẽ được gửi để đưa vào khối tiếp theo.
Điều này cho phép các nhà phát triển và người dùng tự do mã hóa bất kỳ thứ gì họ muốn theo các yêu cầu để giao dịch có hiệu lực trong Wallet Contract.
Ví dụ: Wallet Contract có thể sử dụng multi-sig, các tính năng khôi phục xã hội hoặc thậm chí là các lược đồ chữ ký kháng lượng tử, thay vì bị giới hạn ở việc chỉ sử dụng lược đồ mã hóa ECDSA như EOA.
EIP là các giải phát được đề xuất để cải thiện giao dịch trên mạng lưới Blockchain Ethereum. Theo như dự án chia sẻ, Biconomy đang làm việc về một giải pháp dựa trên EIP-4337 bao gồm:
- Triển khai tài khoản thông minh tương thích
- Mạng chuyển tiếp
- Giao dịch theo gói
- Giảm thiểu phí gas
Đối với các nhà phát triển
Mô hình Biconomy đang làm việc là Abstraction với Layout sẽ được chia sẻ lại cho các nhà phát triển thoải mái lập trình. Với EIP - 4337, độ phức tạp giao dịch tiêu chuẩn có thể thực sự được đưa vào phần Backend.
Đối với người dùng
Giải pháp của Biconomy sẽ làm cho thanh toán gas linh hoạt (thanh toán hộ cho của bên thứ ba, hoặc thanh toán bằng các mã token ERC20,..). EIP - 4337 cũng có thể thực hiện lệnh Multiple Call để tương tác với ứng dụng phi tập trung trong một gói giao dịch (bundle transaction). Một khả năng khác là cho phép người dùng đặt các quyền “Approve” được xác định trước khiến cho các khoản thanh toán được mượt mà hơn thay vì phải cấp lệnh “Approve” cho mỗi nền tảng khác nhau.
Bằng cách sử dụng Smart Contract Wallet, tất cả các hành động trên có thể được thực hiện trong một giao dịch duy nhất và bạn thậm chí không cần phải buộc phải trả phí giao dịch của mình bằng ETH, BNB, AVAX,... mà có thể tự chọn bất cứ đồng coin/token nào mà bạn muốn để thanh toán khoản phí đó.
Ngoài ra khi sử dụng chuẩn EIP – 4337 này thì Biconomy cũng cung cấp thêm cho người dùng chức năng “Bundle Approve”. Ví dụ bạn muốn dùng ETH trên Uniswap, Curve, Sushi,... thay vì phải Approve trên từng Dapp thì bạn có thể Approve 1 lần duy nhất và chỉ trong 1 transaction duy nhất. Tiết kiệm phí gas và tăng trải nghiệm cho người dùng.
Onchain data Biconomy
Theo Data Nerd, đầu tiên, số lượng BICO được staked vẫn trong xu hướng tăng đều theo thời gian, hiện đạt con số 9,8 triệu BICO ($4,5 triệu)
Tuy nhiên nếu so với tổng cung thì con số này khá khiêm tốn, chỉ chiếm được 0.98%.
Xét đến dữ liệu sàn, tuần này có một lượng lớn được đưa lên Binance và Okex, cụ thể là 420k và 120k.
Điều này đến từ một ví ETH Millionaire đang liên tục deposit token lên sàn sau khi nhận được từ các ví cá nhân khác trong vòng một tuần nay.
Đặc biệt ví này có đưa vào tài khoản Binance Deposit của 2 Market Makers lớn là Jump Trading và Wintermute.
Tích cực hơn thì về việc vesting token, Nerd quan sát một số ví claim lớn hiện vẫn đang hold.
Ví dụ một ví High Balance đang nắm giữ 1,2 triệu BICO ($509k) từ đợt unlock tháng 9. Một ví Multisig mặc dù vào hai tuần đầu tháng 9 đã deposit ngay lên Binance sau khi nhận được, thì đến nay lại quyết định hold. Hiện ví còn 725k BICO ($271k).
Các ví Vesting vẫn còn giữ khoảng 70% token. Nghĩa là hiện tại lưu hành vẫn chỉ khoảng 30% tổng cung. Theo như lịch trả token thì $BICO vẫn sẽ còn lạm phát khá nhiều trong tương lai.
Tổng kết
Như vậy, có thể thấy Biconomy cung cấp những giải pháp giúp giản lược các bước rườm rà vốn tồn tại trong blockchain và tiết kiệm chi phí giao dịch hơn, từ đó khả năng mở rộng và dễ tiếp cận tệp khách hàng mới. Tuy vậy, tokenomic Biconomy hiện nay không tốt khi token chưa nhiều trường hợp sử dụng và vẫn còn một lượng lớn chưa ra ngoài thị trường nên tiềm ẩn khả năng xả hàng. Phải tầm 1 - 2 năm nữa, khi web3.0 phát triển kết hợp với unlock phần lớn token, $BICO có thể đầu tư được bởi nhu cầu lúc này tương đối nhiều.
